نئو بانک چیست؟ معرفی تمام نئوبانک‌های ایرانی

تیم محتوایی پی‌پینگ در فین تک ۱۴۰۲/۱۰/۲۷

کسی هست که صف انتظار طولانی بانک‌ها، کاغذبازی‌های عجیب‌وغریب و قطعی گاه‌به‌گاه سیستم‌هایشان را تجربه نکرده باشد؟

در دنیایی که به لطف اینترنت می‌توانیم از کیلومتر‌ها آن‌طرف‌تر خرید کنیم و یا با چند کلیک ساده، غذا سفارش دهیم و زیر 15 دقیقه تحویلش بگیریم، معطلی چند ساعته در بانک واقعاً سخت و طاقت‌فرسا است. یعنی بانکداری سنتی با صدها سال سابقه‌ی خدمات‌رسانی، نمی‌تواند با نیازها و خواسته‌های مشتری‌های امروزی هماهنگ شود؟

البته که می‌تواند! سیستم بانکداری با ایجاد «نئوبانک‌» به نیاز مشتری‌ها پاسخ داد.

نئوبانک چیست؟

«نئو» به معنای جدید است. نئوبانک‌ها در واقع بانک‌های عصر جدید هستند که به صورت کاملاً آنلاین به مشتری‌هایشان خدمات‌رسانی می‌کنند و هیچ شعبه‌ی فیزیکی یا حضوری ندارند. نئوبانک‌ها می‌توانند خدمات مالی مانند واریز و برداشت وجه، کارت اعتباری، پرداخت قبوض، انتقال پول، وام‌دهی، سپرده‌گذاری و سرمایه‌گذاری را در بستر وب‌سایت یا اپلیکیشن موبایلی به کاربرانشان ارائه کنند.

بااین‌حال، اکثر نئوبانک‌ها در ایران مجوز بانکداری ندارند و نمی‌توانند مستقل فعالیت کنند. به همین دلیل است که به پشتوانه‌ی موسسات مالی و اعتباری (مثل بانک‌های رسمی) فعالیت می‌کنند.

به نظر شما آیا نئوبانک‌ها واقعاً بهتر از بانک‌های سنتی هستند؟ این موضوع را در ادامه بررسی می‌کنیم.

تاریخچه نئوبانک

بانکداری مبتنی بر موبایل با انقلاب فین‌تک در دهه 2010 آغاز شد. شروعش هم با ارائه اپلیکیشن‌های موبایل بانک و اپلیکیشن‌های مالی مانند آپ بود. فرایند دیجیتالی‌شدن خدمات مالی آن‌قدر پیشرفت کرد که به‌تدریج تمامی مراحل ثبت‌نام، افتتاح حساب و دریافت خدمات را شامل شد و این‌گونه بود که بانک‌های بزرگ، نئوبانک‌ها را به وجود آوردند.

اولین نئوبانک در سال ۲۰۱۵ در کشور انگلیس به وجود آمد و سپس سایر کشورهای اروپایی، آمریکایی و حتی هند هم به سراغ این ساختار مدرن بانکی رفتند. این سیستم به‌سرعت به روشی محبوب برای تبادلات مالی و پولی تبدیل شد و مورد استقبال مشتریان قرار گرفت. 

مزایای نئوبانک

• دسترسی آسان

تمامی خدمات نئوبانک‌ها از طریق یک برنامه موبایلی ارائه می‌شود. خدمات 24 ساعته، بدون نیاز به مراجعه حضوری به شعبه، افتتاح آسان حساب و غیره، باعث می‌شود نئوبانک‌ها بهتر از بانک‌های معمولی باشند.

• هزینه‌های پایین‌تر، نرخ‌های رقابتی

نئوبانک‌ها نیازی به کارمندان زیاد و مدیریت شعبه‌های فیزیکی ندارند، در نتیجه هزینه‌هایشان پایین‌تر از بانک‌های سنتی است. به همین دلیل است که نئوبانک‌ها می‌توانند سود بیشتری به مشتری‌هایشان بپردازند و هزینه‌های ارائه خدماتشان را پایین نگه دارند. البته قبل از افتتاح حساب، حتماً باید شرایط استفاده و میزان کارمزد دریافتی نئوبانک را بررسی کنید. مثلاً برخی از نئوبانک‌ها برای خدمات ممتاز کارمزد دریافت می‌کنند یا از شما می‌خواهند که هر ماه تعداد معینی تراکنش انجام دهید تا بیشترین نرخ بهره را دریافت کنید.

معایب نئوبانک

تفاوت نئوبانک و بانکدای دیجیتال

خیلی‌ها مفهوم نئو بانک را با مفهوم بانک دیجیتال اشتباه می‌گیرند. بانکداری دیجیتال، جز خدمات یک بانک سنتی است. مثلاً بانک سامان – با وجود هزاران شعبه حضوری در کشور – می‌تواند خدمات بانکداری دیجیتال ایجاد کرده و خدماتش را از طریق وب‌سایت یا اپلیکیشن «موبایلت» به مشتری‌ها ارائه کند. اما نئوبانک‌ها کاملاً مستقل از بانک عمل می‌کنند و شعبه حضوری ندارند.

درآمد نئوبانک از کجا تامین می‌شود؟

بیشتر درآمد نئوبانک‌ها از طریق سه کانال زیر تأمین می‌شود:

1. کارمزد تراکنش

اکثر نئوبانک‌ها برای نقل‌وانتقالات بانکی، برداشت از خودپرداز یا انتقال پول کارمزد دریافت می‌کنند. مثلاً نئوبانک وارو (Varo) اعلام کرده است که 98٪ درآمدش از کارمزدها به دست می‌آید. البته نئوبانک‌های مختلف از مدل‌های درآمدی متفاوتی استفاده می‌کنند، بنابراین کارمزدها از بانکی به بانک دیگر متفاوت است.

2. خرید اشتراک

برخی از نئوبانک‌ها، مثل Chime و Revolut، خدمات پرمیوم و ممتاز خود را در ازای هزینه اشتراک ماهانه ارائه می‌کنند.

3. بهره وام و سود سپرده

برخی از نئوبانک‌ها وام، سپرده و کارت‌های اعتباری ارائه می‌دهند و بهره‌ی دریافتی از این خدمات، به درآمد کلی آنها کمک می‌کند.

شاید فکر کنید که چنین درآمدهایی برای مدیریت یک بانک کافی نیست؛ ولی همان‌طور که قبلاً هم گفتیم، نئوبانک‌ها به دلیل نداشتن شعبه فیزیکی، هزینه‌های سربار خیلی پایینی دارند و جریان درآمدی کم هم برای موفقیتشان کفایت می‌کند.

نئوبانک در ایران

اواخر دهه ۹۰ شمسی بود که مهران محرابیان – معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی – با تاکید بر استفاده از توانمندی‌های هوش مصنوعی در حوزه بانکداری در یک افق ۵ ساله، وعده داد: «تلاش می‌کنیم در سال ۱۳۹۹ یا ۱۴۰۰ یک تا دو نئوبانک در کشور داشته باشیم.» در نهایت پس تصویب آیین‌نامه تأسیس و فعالیت بانک‌های مجازی در سال ۱۳۹۰، نئوبانک‌های ایرانی هم ایجاد شدند.

البته فعالیت نئوبانک‌ها در ایران هنوز هم محدود است و تدابیر امنیتی زیادی در فرایند صدور مجوز و نظارت بر فعالیت‌ها این بانک‌ها وجود دارد تا آسیبی به مردم وارد نشود. موانعی هم مانند امکان احراز هویت مجازی و احراز هویت ساکنان خارج از کشور وجود دارد.

نئو بانک‌های ایرانی چه خدماتی ارائه می‌کنند؟

خدمات نئوبانک‌های ایرانی هم مشابه نئو بانک‌های کشورهای دیگر است و موارد زیر را شامل می‌شود:

• انتقال وجه به روش‌های مختلف
• مدیریت کارت
• مدیریت هزینه‌ها و درآمدها به‌صورت آنلاین
• صدور /فعال‌سازی/مسدود کردن کارت بانکی
• ارائه وام
• پرداخت قبوض

معرفی نئوبانک‌های ایران

در حال حاضر در ایران، این نئوبانک‌ها وجود دارند:

1. بلوبانک

بلوبانک، معروف‌ترین نئوبانک ایران است و تحت نظارت بانک سامان فعالیت می‌کند. این بانک فعالیتش را از اواخر سال ۹۸ و هم‌زمان با شروع کرونا آغاز کرد و خدمات بانکی مانند پرداخت قبوض، افتتاح حساب غیرحضوری (بدون نیاز به داشتن موجودی و کارمزد تنها در ۷ دقیقه)، انتقال پول به روش‌های مختلف، کارت به کارت، خرید اینترنتی و غیره را ارائه می‌دهد. بلوبانک خدمات بانکداری نوین مانند بلوباکس و بلوجونیور برای کودکان ۷ تا ۱۴ را هم دارد و به مشتری‌هایش یک کد معرف ارائه می‌کند که از طریق آن کسب درآمد کنند. 

برای ثبت‌نام در بلوبانک، روی این لینک کلیک کنید.

2. فردا بانک

به گفته قائم‌مقام بانک ایران‌زمین، فردابانک اولین نئو بانک ایرانی است. فردا بانک متعلق به بانک ایران زمین است و با همکاری مشترک شرکت «های وب» تأسیس شده است. بانک ایران زمین نسخه اولیه این نئوبانک را در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ در اختیار کاربران قرار داد تا نیازهای بانکی خود را به‌صورت سریع و آنلاین به‌وسیله اپلیکیشن گوشی‌های هوشمند رفع کنند. احراز هویت، افتتاح حساب، شارژ آنلاین حساب، انتقال وجه از طریق کارت ‌به‌ کارت و پایا، مدیریت گردش مالی حساب‌ها، ارائه خدمات آنلاین خیریه و نیکوکاری و غیره برخی از خدمات فردا بانک هستند.

برای ثبت‌نام در فردا بانک و دریافت خدمات، روی این لینک کلیک کنید.

3. تو بانک

نئوبانک توبانک متعلق به بانک گردشگری است و در سال ۱۴۰۰ فعالیت خود را شروع کرد. ارائه وام آنلاین، کارت هدیه، کارت ‌به‌ کارت، پرداخت قبوض، خدمات خودرو، خرید شارژ و بسته اینترنتی و خدمات متفاوتی مثل «سوپرمارکت مالی»، «خدمات گردشگری» و «کیف پول الکترونیکی»، جز خدمات اصلی توبانک هستند. فرایند احراز هویت این نئوبانک کاملاً آنلاین، در کمتر از ۱۰ دقیقه و بدون دخالت عوامل انسانی انجام می‌شود.

برای دریافت توبانک و ثبت‌نام، روی این لینک کلیک کنید.

4. آبانک

آبانک به‌عنوان نئوبانکِ بانک آینده از نیمه دوم سال 1400 آغاز به کار کرد. یکی از مزیت‌های این نئوبانک، امکان افتتاح انواع سپرده مانند حساب قرض‌الحسنه پس‌انداز، حساب پس‌انداز کوتاه‌مدت و بلندمدت، حساب‌جاری بدون دسته‌چک و غیره است.

البته می‌شود گفت که آبانک، بیشتر شعبه دیجیتال بانک آینده است تا یک نئوبانک مستقل؛ چرا که بسیاری از خدمات آبانک مستقیما با حساب‌های بانک آینده انجام می‌شوند.

برای دریافت آبانک و ثبت‌نام، روی این لینک کلیک کنید.

چون حیطه فعالیت بانکداری دیجیتال و نئوبانک در ایران آنقدرها شفاف نیست، ما برخی از مواردی که در این مطلب معرفی می‌شوند را جزئی از نئوبانک‌ها می‌دانیم.

5. بانکینو

با نئوبانک بانک خاورمیانه که از سال ۹۸ فعالیت خود را شروع کرده، می‌توانید اموری مانند افتتاح حساب، دریافت کارت، صدور مجدد کارت، تغییر رمز اول و فعال‌سازی رمز پویا، وام و تسهیلات بانکی، سرمایه‌گذاری را انجام دهید.

برای افتتاح حساب در بانکینو، روی این لینک کلیک کنید.

6. ویپاد

ویپاد در واقع شعبه دیجیتال بانک پاسارگاد است و از سال ۹۹ فعالیت می‌کند. خدمات ویپاد معمولاً در دسته‌ی خدمات پایه بانکی مانند افتتاح حساب، انتقال وجه، پرداخت قبض قرار می‌گیرند. البته ویپاد خدمات اختصاصی‌ای مثل تسهیلات پشتوانه، طرح پس‌انداز رویش، انتقال وجه هوشمند و غیره را هم ارائه کرده است.

برای دانلود ویپاد و افتتاح حساب، روی این لینک کلیک کنید.

7. وی بانک

استارتاپ‌های نوآوران زندگی هوشمند با نام تجاری ‌‌VieBank از پاییز ۱۴۰۱ تلاش می‌کند با بهره‌گیری از فناوری‌های روز، مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، تجربه جدید زندگی هوشمند در حوزه بانکی را برای کاربران خود رقم بزند. البته وی بانک در حال حاضر فعالیتی ندارد و خدماتی ارائه نمی‌کند.

8. نشان بانک

اگر آبانک و ویپاد را جز نئوبانک‌ها بدانیم، باید نشان بانک را هم در این لیست معرفی کنیم. نشان بانک، شعبه دیجیتال بانک ملی است و خدماتی مانند افتتاح حساب را ممکن می‌کند. البته با نشان بانک نمی‌توانید کارت فیزیکی صادر کنید و فقط امکان افتتاح حساب غیرحضوری بانک ملی و دریافت کارت مجازی ممکن است.

برای دریافت نشان بانک، روی این لینک کلیک کنید.

بهترین نئو بانک ایران کدام است؟

پاسخ این سوال، به هدف استفاده‌ی شما از نئوبانک بستگی دارد. شما بیشتر از همه به چه خدماتی نیاز دارید و کدام نئوبانک این خدمات را ارائه می‌‌کند؟ خدمات روزمره و معمول بانکی، تقریباً توسط تمامی نئوبانک‌ها ارائه می‌شود؛ ولی انواع تسهیلات، سفته الکترونیک، ارائه وام و سایر خدمات مالی پیشرفته هنوز به برخی از نئوبانک‌ها اضافه نشده است.

نرخ کارمزد دریافتی هم اهمیت زیادی دارد. حتماً نرخ کارمزد نئوبانک را با میزان تراکنش‌هایتان مقایسه کنید. اگر تراکنش‌های زیادی دارید، حتماً گزینه‌های امن‌تر با نرخ کارمزد پایین‌تر را انتخاب کنید.

روند دریافت مجوز نئوبانک چگونه است؟

در حال حاضر، بانک مرکزی فقط به شرکت‌هایی امکان اخذ مجوز نئوبانک می‌دهد که زیرمجموعه‌ی بانک‌های رسمی کشور باشند. به همین دلیل فقط بانک‌ها هستند که می‌توانند مجوز نئوبانک بگیرند. اگر قصد راه‌اندازی نئوبانک دارید، باید این فرایند را با بانک‌ها پیش ببرید.

کلام پایانی: آیا باید به فکر ایجاد حساب در نئو بانک‌ها باشیم؟

خدمات مالی دیجیتال برای مشتریان امروزی جذاب است و نئوبانک‌ها قطعاً یکی از بهترین گزینه‌ها برای کارهای روزمره مانند واریز وجه یا پرداخت‌های همتا به همتا به‌صورت آنلاین هستند و هزینه‌های پایین‌تری نسبت به بانک‌های معمولی دارند. به‌علاوه سرعت ارائه خدمات این بانک‌ها هم بیشتر است.

بااین‌حال، نئوبانک‌ها برای همه مناسب نیستند. بعضی از آنها خدمات محدودی ارائه می‌کنند و صرفاً روی دسترسی ساده‌تر به خدمات اولیه بانکی (مانند کارت به کارت و خرید شارژ و حساب‌های پس‌انداز) تمرکز کرده‌اند.

اگر همیشه از تجربه‌های جدید استقبال می‌کنید و دوست دارید تمام امور مالی خود را در فضای دیجیتال مدیریت کنید، حتماً در یک نئوبانک حساب باز کنید.