سفری به دنیای رمز ارزها (کریپتوکارنسی)

سارا رنجبران در ارز دیجیتال ۱۴۰۲/۰۸/۰۲

اگر بگویند چند تا از مفاهیم نوظهور و انقلابی فعلی را اسم ببرید، چه چیزهایی به ذهنتان می‌رسد؟ از خودم شروع می‌کنم: ابزارهای هوش مصنوعی، ماشین‌های الکترونیکی و خودران و رمزارزها (یا همان کریپتوکارنسی –Cryptocurrency ).

از آنجایی که این پدیده برای هراهان پی‌پینگ گنگ و ناشناخته بود، تصمیم گرفتیم یک مجموعه مقالات آموزشی درباره‌ی مفاهیم حوزه‌ی کریپتوکارنسی آماده کنیم تا با مفاهیم اولیه (مثل تعریف رمزارز، انواع کوین‌ها، جفت‌ارزها، صرافی‌ها و غیره) آشنا شویم و مهم‌ترین ارزهای دیجیتال را با هم بشناسیم.

این اولین مقاله از مجموعه است. آماده‌اید؟

توجه: پی‌پینگ هیچ خدماتی در حوزه ارز دیجیتال ارائه نمی‌کند. ما این مطالب را صرفا برای آشنایی هرچه‌بیشتر مخاطب‌هایمان با موضوعات برتر جهان می‌نویسیم.

رمز ارز یا کریپتوکارنسی چیست؟

کریپتوکارنسی نوعی ارز دیجیتال یا مجازی است که از رمزنگاری (کریپتوگرافی) و کدهای خیلی پیچیده برای امنیت استفاده می‌کند. مهم‌ترین نکته این است که رمزارزها نمود فیزیکی ندارند و بدون وابستگی به هیچ نهاد دولتی یا بانکی فعالیت می‌کنند.

چطور می‌شود؟ با استفاده از شبکه‌‌های غیرمتمرکزی که از تکنولوژی بلاک‌چین بهره می‌برند. هر چیزی که به رمزارزها مرتبط باشد، در فضای بلاک‌چین پایه‌گذاری می‌شود. از تولید/استخراج رمزارز بگیرید تا ثبت مبادلات. همین سیستم است که مبادلات امن و ناشناس (بدون افشای هویت افراد) را ممکن می‌کند و احتمال ردیابی افراد و هر نوع کلاهبرداری و جعل ارز در کریپتوکارنسی‌ها را به صفر می‌رساند.

بلاک چین و ارتباطش با رمز ارزها

حالا که اسمش آمد، بگذارید همین‌جا بلاک چین را توضیح بدهیم. با یک مثال ساده چطورید؟

فرض کنید همه‌ی اطلاعات مالی شرکتتان در یک دفتر خاص ثبت می‌شود. همه‌ی اعضای شرکت – با هر جایگاهی – صاحب این دفتر هستند و رویش دخل و تصرف دارند. اطلاعات این دفتر توسط تک‌تک اعضا بررسی و تأیید می‌شود و حتی مدیر هم نمی‌تواند بدون اطلاع دیگران، تغییری داخلش ایجاد کند. هر صفحه‌ی دفتر، به ثبت جزئیات کامل و دقیق یک تراکنش خاص اختصاص دارد. بعد از ثبت جزئیات و تأیید آن، هیچ‌کس نمی‌تواند آن‌ها را اصلاح یا پاک کند یا حتی کل صفحه را از دفتر جدا کند. به‌علاوه این صفحه، به صفحه‌ی قبلی و بعدی متصل می‌شود تا در نهایت مجموعه‌ی کاملی از تمام اطلاعات تراکنش‌هایتان را داشته باشید.

بلاک چین هم این‌گونه کار می‌کند. دفتر حسابداری‌تان، بلاک چین است. هر صفحه‌ی دفتر، یک بلاک (block) است که اطلاعات تبادلات، مالکیت‌ها و ارزش‌گذاری‌های رمزارزها و غیره را ثبت می‌کند. این بلاک‌ها بعد از ثبت اطلاعات به بلاک بعدی و قبلی‌شان وصل می‌شوند و یک زنجیره (chain) می‌سازند. این سیستم یک شبکه غیرمتمرکز و مستقل است که استفاده‌اش برای عموم آزاد بوده و کاربران عادی مسئولیت ضمانت و تأیید تراکنش‌ها را بر عهده دارند.

البته فکر نکنید که بلاک‌چین فقط برای رمزارزها ایجاد شده است. در اصل بلاک چین کاربردهای خیلی زیادی (مثل ساخت اپلیکیشن، احراز هویت، مدیریت زنجیره تأمین، ذخیره امن اطلاعات سیستم‌های درمانی و یا اطلاعات انتخاب و غیره) دارد؛ ولی به واسطه‌ی بیت‌کوین، برای عموم شناخته شده است.

بلاک چین پایه‌ی اصلی فعالیت رمزارزهاست و اگر نباشد، رمزارزی هم نیست. درست مثل اینترنت و موتورهای جستجو می‌ماند؛ اگر اینترنتی نباشد، موتورهای جستجو (مثل گوگل) هم معنا ندارند.

 

 

تاریخچه‌ی رمز ارزها

درست است که کریپتوکارنسی‌ها فعلاً برای سرمایه‌گذاری استفاده می‌شوند. اما اولش برای هدف دیگری به وجود آمدند.

برای این که ببینیم ارزهای دیجیتال و رمزارزها چرا و از کجا پیدایشان شد، باید کمی در تاریخ عقب‌تر برویم و داستان را از جایی شروع کنیم که انسان‌ها غارهایشان را ترک کردند و یاد گرفتند کنار هم زندگی کنند. آن موقع بود که سیستم مبادله‌ی کالا با کالا شکل گرفت. مطمئنم این بخشش را پشت نیمکت‌های چوبی مدرسه خوانده‌اید. پس سرتان را درد نمی‌آورم.

داستان همان جا تمام نمی‌شود. آدم‌ها سرشان درد می‌کرد برای پیشرفت و پیچیدگی و دنیایشان آن‌قدر بزرگ و پیچیده شد که مبادله‌ی کالا با کالا دیگر جواب نداد. به‌علاوه چون نمی‌توانستند خودشان با هم به تفاهم برسند، قدرتی هم برای کنترل اوضاع لازم بود.

اولش سروکله‌ی مبادله با فلزات گران‌بها (مثل طلا و نقره) و نظام ارباب و رعیتی (نظام سرمایه‌داری و فئودالیسم) پیدا شد. بعدش کلیساها آمدند و پول آمد و قدرت به دست مذهبیون افتاد. بعد هم دولت‌ها آمدند و پول، تحت کنترل بانک‌هایشان قرار گرفت.

این بخشش را همه‌مان می‌شناسیم و سال‌هاست داریم زندگی‌اش می‌کنیم. این سیستم هم بی‌عیب‌ونقص نیست؛ ولی هنوز کسی راه‌حل جایگزینی پیدا نکرده است.

بگذریم. وقتی اینترنت پیشرفت کرد و امنیت دهکده‌ی جهانی بالا رفت، یک نفر راهی برای گرفتن قدرت (بخوانید سرمایه) از دست دولت‌ها و تقسیم آن بین مردم پیدا کرد. و این شد که اولین ارز دیجیتال (بیت کوین)، توسط ساتوشی ناکاموتو متولد شد.

نکته: قبل از بیتکوین رمزارزهای دیگری هم وجود داشتند، ولی هیچ‌کدام به موفقیت بیت کوین نرسیدند و سریع فراموش شدند. به همین دلیل است که بیتکوین را به‌عنوان اولین نمونه‌ی موفق رمزارزها معرفی کردم.

چرا می‌گویم این پیشینه‌ی ظهور رمزارز بوده؟ چون قبل از پیدا شدن سروکله‌ی بقیه‌ی کریپتوکارنسی‌ها، فقط یک هدف برای توسعه‌ی بیت کوین وجود داشت: خارج کردن قدرت پول و نظام مالی از دست دولت‌ها و بانک‌ها

البته ساتوشی ناکاموتو نتوانست به هدفش برسد. اوضاع تغییر کرد و رمزارزهای دیگری آمدند و این حوزه بیشتر به یک بازار سرمایه‌گذاری تبدیل شد (که فعلا به این بخشش کاری نداریم).

ویژگی رمز ارزها

چه شد که کریپتوکارنسی‌ها آن‌قدر سریع گل کردند؟

1. شبکه‌ی غیرمتمرکز

منظور از شبکه‌ی غیرمتمرکز در کریپتوکارنسی‌ها، این است که رمزارزها سرور مرکزی ندارند و در شبکه‌ای از هزاران کامپیوتر توزیع می‌شوند. هیچ نهادی هم روی این ارزها کنترل ندارد و تمام فعالیت‌ها و ارزش‌های این بازار توسط همان کد‌های پیچیده‌ای که درموردشان صحبت کردیم، کنترل و ارزیابی می‌شوند.

2. تکنولوژی بلاک‌چین

تمامی کریپتوکارنسی‌ها در بستر بلاک چین ایجاد می‌شوند.

3. تعداد محدود واحدها

تعداد واحدهای بیشتر رمزارزها، محدود است. این تعداد را تکنولوژی زیرساختی هر کریپتو تعیین می‌کند. مثلاً بیت کوین محدودیت 21 میلیون واحدی دارد. یعنی اگر تعداد بیت کوین‌های استخراج‌شده به 21 میلیون کوین برسد، دیگر هیچ بیت‌کوینی تولید نخواهد شد. (فکرش را بکنید! اگر چنین قانونی درباره‌ی پول‌های کاغذی و مرسوم وجود داشت، چه میشد!)

4. دیجیتالی بودن

هیچ معادل فیزیکی‌ای برای کریپتوکارنسی‌ها وجود ندارد و این ارزها صرفاً در فضای دیجیتال و برنامه‌های کامپیوتری هستند.

5. امنیت بسیار بالا

هر چه در فضای رمزارزها باشد (مثل مبادلات)، کدگذاری می‌شود. همان‌طور که بالاتر هم گفتیم چیزی به اسم کلاهبرداری، هک و جعل ارز در این فضا وجود ندارد (البته منظور قبل از این است که بخواهید رمزارزها را به صرافی‌ها انتقال بدهید و به پول‌های مرسوم تبدیل کنید.)

6. شفافیت

درست است که مبادلات به صورت ناشناس انجام می‌شوند، ولی کریپتوکارنسی فضای کاملاً شفافی دارد و هر کسی که به شبکه دسترسی داشته باشد، می‌تواند مبادلات ثبت شده در بلاک‌چین و وضعیت کیف‌پول‌های دیجیتال را بررسی کند.

7. نوسان بازار

بازار کریپتوکارنسی‌ها، بالاترین میزان نوسان را دارد و قیمت‌ها مرتب به دلیل تقاضای بازار و سایر فاکتورها تغییر می‌کند. این اصلی‌ترین دلیلی است که رمزارزها را به یک گزینه‌ی مناسب برای سرمایه‌گذاری و موفقیت یک شبه تبدیل کرده است.

مزایا و معایب کریپتوکارنسی ها

اصلی‌ترین مزایای رمزارزها:

• امنیت بالا
• معامله به صورت ناشناس و امنیت اطلاعات هویتی
• راحتی انتقال پول حتی در مبالغ بالا
• عدم وجود واسطه
• ایجاد سهولت در معاملات بین‌المللی

اصلی‌ترین معایب رمزارزها:

• ریسک بالای از دست دادن سرمایه (لیکویید شدن) به دلیل نوسان شدید
• نیاز به آموزش دقیق
• محدودیت/ممنوعیت رمزارزها در برخی کشورها
• امکان سرقت دارایی در صورت در اختیار داشتن رمز کیف دیجیتال
• بستری مناسب برای فعالیت‌های غیرقانونی
• عدم وجود بسترهای لازم برای استفاده عمومی از کریپتوکارنسی‌ها به‌عنوان روش پرداخت

ارز دیجیتال و رمز ارز چه تفاوتی دارند؟

منظور از ارز دیجیتال، هر ارز یا پول مجازی است که در فضای دیجیتال ارائه می‌شود. این ارزها معمولاً توسط یک مجموعه (مثل بانک مرکزی) برای خرید کالا و خدمات در سطح بین‌المللی به وجود می‌آیند تا امکان تراکنش لحظه‌ای در هر جای دنیا امکان‌پذیر باشد. البته با توجه به تحریم‌ها و عدم دسترسی ایرانی‌ها به سیستم‌های بانکی بین‌المللی، ارزهای دیجیتال در ایران کاربردی ندارند و ما فقط می‌توانیم از رمزارزها استفاده کنیم.

ارز دیجیتال با رمز ارز یکسان نیست؛ ولی می‌شود گفت که رمز‌ارزها، زیرمجموعه‌ای از ارزهای دیجیتال هستند. بیایید تفاوت‌هایشان را خیلی مختصر بررسی کنیم:

1. شبکه‌ی متمرکز/غیرمتمرکز: رمزارزها حتماً در شبکه‌های غیرمتمرکز ساخته می‌شوند، ولی ارزهای دیجیتال می‌توانند در شبکه‌ی متمرکز (مثل سرورهای بانک) هم ایجاد شوند و ساختارهای متنوع‌تری دارند.
2. بلاک‌چین: رمزارزها لزوماً بر پایه‌ی بلاک‌چین ساخته می‌شوند؛ ولی ارز‌های دیجیتال چنین الزامی ندارند.
3. امنیت ارزهای دیجیتال لزوماً مبتنی بر رمزنگاری‌های پیچیده نیستند و امنیت ندارند؛ اما رمزارزها حتماً از پروتکل‌های پیشرفته استفاده می‌کنند و امنیت بالایی دارند.
4. قوانین و مقررات: کریپتوکارنسی‌ها از هیچ قانونی پیروی نمی‌کنند. ولی ارزهای دیجیتالی که توسط دولت‌ها یا مؤسسات مالی ایجاد شده باشند، تابع قوانین همان‌ها هستند. به‌علاوه اکثر کشورها، قوانین خاصی برای ارزهای دیجیتالشان دارند.
5. تعداد واحدهای قابل عرضه: بیشتر رمزارزها منابع محدودی دارند؛ ولی ارزهای دیجیتال این‌طور نیستند.
6. شفافیت تبادلات: مبادلات رمزارزی کاملاً شفاف هستند، اما مبادلات ارزهای دیجیتال (بسته به طراحی‌شان) می‌توانند این‌طور نباشند. یعنی ممکن است برخی اطلاعات محرمانه در تبادلات ارزهای دیجیتال، هیچ جایی ثبت نشوند.
7. کاربرد: رمزارزها معمولاً با هدف سرمایه‌گذاری، قمار و خریدوفروش کالا و خدمات استفاده می‌شوند، اما ارزهای دیجیتال (بسته به طراحی‌شان) کاربردهای دیگری دارند.

معرفی مهم‌ترین رمزارزها

قرار است در هر بخش از این مجموعه مقالات، رمزارزهای زیر را با هم بررسی کنیم و برای هر کریپتو، یک مقاله‌ی جدا در نظر گرفتیم. ولی فعلاً بیایید خیلی مختصر با هرکدام آشنا شویم:

نکته: داده‌هایی که در ادامه می‌خوانید، در تاریخ چهارشنبه 13 اردیبهشت 1402 ثبت شده‌اند.

بیت کوین (BTC)

بیت‌کوین (Bitcoin) اولین و معروف‌ترین ارز دیجیتال است که در سال 2008 توسط شخص ناشناسی ملقب به ساتوشی ناکاموتو به وجود آمد. اولین تراکنش انجام شده با بیتکوین در سال 2010 اتفاق افتاد و از آن زمان به بعد، شاهد رشد بیتکوین و افزایش قیمت آن (مخصوصاً از سال 2016) بوده‌ایم. بزرگ‌ترین جهش در قیمت بیتکوین در اواخر سال 2020 اتفاق افتاد و بزرگ‌ترین افت قیمت هم در اواخر سال 2021 بود. در حال حاضر بیتکوین کمابیش در حال صعود است؛ اما هنوز به جایگاه قبلی خودش برنگشته است.

نکته: دلیل رشد شدید و صعودی بیتکوین در اواخر 2020، روی آوردن شرکت‌ها به ذخیره بیتکوین و معامله از طریق این رمزارز بود.  دلیل افت شدید اواخر 2021 هم به دلیل تورم و وضع قوانین سخت‌گیرانه‌ی مالی و اعمال محدودیت دولت‌ها در استخراج بیتکوین بوده است.

اتریوم و اتر (ETH)

اتریوم (Ethereum) یک پلتفرم است که در سال 2015 توسط برنامه‌نویسی به نام ویتالیک بوترین روی بلاک‌چین توسعه داده شد. این پلتفرم برای ساخت نرم‌افزارهای غیرمتمرکز ساخته شده است و کریپتوکارنسی اتر (Ether) را هم ارائه می‌کند. در حال حاضر، اتر دومین بزرگ‌ترین کریپتوکارنسی دنیا است.

سهم بازار: 18.3٪

سقف عرضه: ندارد

تتر (USDT)

سومین جایگاه کریپتوکارنسی‌ها به تتر (Tether) تعلق دارد. این کریپتوکارنسی که در سال 2014 معرفی شد، برخلاف دو مورد قبلی، جز دسته‌ی اِستِیبِل کوین‌ها (stablecoin) است.

نکته: استیبل کوین، دسته‌ای از رمزارزها هستند که برای حفظ ارزش پایدارشان، به یک ارز مرسوم (مثل دلار) پیوند می‌خورند. به همین دلیل مثل سایر کریپتوها نوسان ندارند.

هر تتر، معادل یک دلار آمریکاست. تتر عموماً برای ارزش‌گذاری در نقل‌وانتقالات سایر کریپتوکارنسی‌ها استفاده می‌شود و نقش ارز واسط را ایفا می‌کند.

سهم بازار: 6.65٪

سقف عرضه: ندارد

بایننس کوین (BNB)

بایننس کوین (Binance Coin) در سال 2017 توسط صرافی بایننس ایجاد شد. این کریپتوکارنسی در ابتدا یک توکن بود و هر کسی که در این صرافی از BNB استفاده می‌کرد، تخفیفاتی را در کارمزد معاملاتش دریافت می‌کرد. اما حالا به یک ارز دیجیتال تبدیل شده و مثل بقیه‌ی کریپتوکارنسی‌هاست.

سهم بازار: 4.1٪

سقف عرضه: 200 میلیون واحد

کاردانو (ADA)

این ارز دیجیتال جز نسل سوم بلاک‌چین‌هاست و در سال 2017 برای رفع نواقص نسل‌های پیشین عرضه شده است. کاردانو قابلیت پشتیبانی از قراردادهای هوشمند دارد و مزیت‌های بسیاری نسبت به سایر کریپتوکارنسی‌ها دارد.

سهم بازار: 1.11٪

سقف عرضه: 45 میلیارد واحد

میزان توکن‌های در گردش: 33.7 میلیارد واحد

دوج کوین (DOGE)

دوج کوین عجیب‌ترین رمزارز دنیا است؛ چرا که برای یک شوخی عرضه شد و یک میم‌کوین است. بیلی مارکوس از سر شوخی، نام شیبتوشی ناکاموتو (برگرفته از نام خالق بیتکوین) را برای خودش انتخاب کرد و در اواخر سال 2013 دوج کوین را ساخت.

سهم بازار: 0.9٪

سقف عرضه: بی‌نهایت

میزان توکن‌های در گردش: 139 میلیارد واحد

شیبا اینو (SHIB)

دوج‌کوین که مطرح شد، رمزارز دیگری هم از این فضا استفاده کرد و پا به عرصه گذاشت. باز هم با الهام از نژاد شیبا. فعالین حوزه‌ی ارز دیجیتال که از مطرح شدن دوج کوین ناراضی بودند، اولش سعی کردند جلوی شیبا را بگیرند، اما موفق نشدند.

جالب است بدانید که موفقیت دوج کوین و شیبا، باعث شد ارزهای دیجیتال دیگری هم با شمایل سگ‌ها به بازار عرضه شوند، ولی هیچ‌کدامشان تا حالا به موفقیت نرسیده‌اند.

سهم بازار: 0.5٪

سقف عرضه: 1 کادریلیون (1 هزار تریلیون)

میزان توکن‌های در گردش: 400 تریلیون (41٪)

ترون (TRX)

ترون یک پلتفرم غیرمتمرکز سرگرمی و اشتراک محتوا است که از فناوری بلاک چین استفاده می‌کند؛ می‌شود گفت ترون نسل بعدی شبکه‌های اجتماعی است. با تولید محتوا در ترون، پاداش دریافت می‌کنید و این پاداش با استفاده از رمزارز ترونیکس (Tronix) پرداخت می‌شود.

سهم بازار: 0.04٪

سقف عرضه: 100 میلیارد

میزان توکن‌های در گردش: 71.6 میلیارد

شت کوین

هر ارز دیجیتال بی‌ارزشی را شت کوین می‌گویند. چرا این مورد را در مجموعه‌مان قرار دادیم؟ چون با سرمایه‌گذاری روی این کوین‌ها، سرمایه‌تان را از دست می‌دهید. در مقاله‌ی دیگری مفصل درباره‌ی این موضوع صحبت می‌کنیم.

بهترین رمز‌ارز برای سرمایه‌گذاری کدام است؟

بگذارید همین ابتدا چند نکته را با هم مشخص کنیم.

1. وضعیت فعلی ما در برابر رمزارزها، درست مثل وضعیت انسان‌هایی است که تازه آتش را کشف کرده بودند. پس – با وجود مزایای غیرقابل‌انکار – باید خیلی با احتیاط به این آتش تازه‌وارد نزدیک شوید وگرنه خودتان را می‌سوزانید.
2. در حال حاضر، پی‌پینگ مرجعی برای پیشنهاد سرمایه‌گذاری در حوزه‌ی رمز ارز نیست. هدف ما در مطالب آموزشی حوزه‌ی کریپتوکارنسی، این است که در حد اولیه با رمزارزها آشنا شوید (و نه بیشتر).
3. هیچ‌وقت بدون یادگیری و آموزش، روی کریپتوکارنسی‌ها سرمایه‌گذاری نکنید. این کار ریسک بسیار بالایی دارد.
4. اگر می‌خواهید سرمایه‌تان را در اختیار فرد دیگری بگذارید تا به جایتان در این حوزه فعالیت کند، حتماً پیشینه‌ی فرد را چک کنید و بی‌گدار به آب نزنید.
5. دنیای کریپتوکارنسی نسبتاً تازه است و ثانیه‌ای تغییر می‌کند، پس اگر می‌خواهید در این حوزه موفق شوید، باید زمان زیادی بگذارید و از مراجع معتبر و به‌روز استفاده کنید.

پس جواب این سؤال را قرار نیست از ما دریافت کنید.

جفت‌ارزها چه هستند و چه کاربردی دارند؟

منظور از جفت ارزها، ارزهایی هستند که به هم تبدیل می‌شود. این ساختار برای مقایسه ارزش ارزهای با یکدیگر و تعیین نرخ تبدیل آن‌ها ایجاد شده است. و چه چیزی جفت‌ارزها را باارزش می‌کند؟ میزان تقاضا برای تبدیل آن‌ها

بگذارید با یک مثال ملموس توضیح بدهم:

هر کسی که در ایران زندگی می‌‌کند، طی چند سال گذشته با تقاضای زیاد مردم برای تبدیل ریال به دلار، برخورد داشته است. این تقاضا، ریال و دلار را به جفت ارز تبدیل می‌کند.

مثلاً فرض کنید ریال دارید و می‌خواهید برای حفظ ارزش سرمایه، آن را به دلار تبدیل کنید. در این حالت دلار می‌شود ارز اصلی و مبنا، ریال می‌شود ارز ثانویه یا کیوت (Quote). با چنین ساختاری می‌فهمید که برای خرید یک دلار، چقدر ریال لازم است و بعدش خیلی راحت می‌توانید این ارزها را به هم تبدیل کنید.

چرا جفت ارزها مهم هستند؟

مفهوم جفت‌ارز باعث ایجاد ثبات در بازار کریپتوکارنسی می‌شود تا یک قیمت واحد برای معاملات وجود داشته باشد و هرکسی نتواند نرخ مخصوص خودش را اعلام کند.

مثلاً جفت ارز بیتکوین-تتر خیلی معروف است. یعنی کاربرها از تتر برای به دست آوردن قیمت بیت کوین استفاده می‌کنند و مدام دارند تتر را به بیتکوین تبدیل می‌کنند.

داستان جفت ارزها را در مقاله‌ی دیگری مفصل بررسی می‌کنیم.

آینده ارز های دیجیتال

دیدگاه های متفاوتی در این خصوص وجود دارد. بعضی‌ها معتقدند دنیای کریپتوکارنسی ریسک بالایی دارد و غیرقابل اعتماد است؛ برای همین خیلی زود محبوبیتش را از دست می‌دهد. بعضی‌ها هم فکر می‌کنند بیت کوین را دولت چین روی کار آورده و برآمدن چنین فضایی با حمایت حکومتی، نتایج خوبی ندارد.

برعکسش هم هست. خیلی‌ها فکر می‌کنند تکنولوژی بلاک چین و رمز ارزها، اقتصاد سنتی و بانک محور را از بین می‌برد.

تنها نکته‌ی مشترک بین همه‌ی نظرها «عدم اطمینان به آینده‌ی ارز دیجیتال و رمز ارز»هاست. باید صبر کرد و دید آینده چه چیزی رقم می‌زند.

اما هر چه باشد، استیبل‌کوین‌هایی مثل تتر، پتانسیل زیادی دارند تا جایگزین دلار شوند و پایه‌های یک اقتصاد یک‌دست و جهانی را به وجود بیاورند.

کلام پایانی

این هم از معرفی اولیه‌ی دنیای کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) و ابتدایی‌ترین مفاهیمی که باید بدانید. در مقالات بعدی، مفصل‌تر صحبت خواهیم کرد.