اتر و اتریوم چیست؟ معرفی کامل بلاک‌چین اتریوم و ارز دیجیتال آن (ETH)

تیم محتوایی پی‌پینگ در ارز دیجیتال ۱۴۰۲/۰۶/۱۹

اتریوم یک پلتفرم نرم‌افزاری جهانی غیرمتمرکز است که از فناوری بلاک‌چین پشتیبانی می‌کند و به گونه‌ای طراحی شده است که مقیاس‌پذیر، قابل‌برنامه‌ریزی، ایمن و غیرمتمرکز باشد. بسیاری از توسعه‌دهندگان و شرکت‌های فناوری از این بلاک‌چین استفاده می‌کنند.

در مطلب از مجموعه مطالب «کریپتوکارنسی چیست»، درباره اتریوم و توکن ETH آن صحبت می‌کنیم و یاد می‌گیریم که آن‌ها چگونه به بخشی جدایی‌ناپذیر از توکن‌های غیرقابل‌تعویض و امور مالی غیرمتمرکز تبدیل شدند.

اتریوم چیست؟

اتریوم یک پلتفرم محاسباتی مبتنی بر بلاک‌چین و منبع‌باز است که بستری برای قراردادهای هوشمند ایجاد می‌کند. اتریوم یک توکن ارز دیجیتال به نام «اتر» دارد که به‌عنوان سوخت تراکنش‌ها در پلتفرم اتریوم عمل می‌کند. اتر نماد ارزش بلاک‌چین اتریوم است. به‌علاوه شبکه اتریوم از سایر ارزهای دیجیتال پشتیبانی می‌کند.

اکثر توکن‌های ICO صادر شده در اتریوم، توکن‌های ERC 20 هستند که مطابق با استاندارد تعیین‌شده داخلی هستند.

تاریخچه اتر و اتریوم

اتریوم در اواخر سال ۲۰۱۳ توسط ویتالیک بوترین، محقق و برنامه‌نویس ارزهای دیجیتال پیشنهاد شده و توسعه‌ی آن توسط یک فروش آنلاین جمعی در طی ژوئیه تا آگوست ۲۰۱۴ تأمین شد. این سیستم در سال ۲۰۱۵ راه‌اندازی و ۷۲ میلیون سکه (= حدود ۶۸ درصد از کل عرضه در گردش در سال ۲۰۱۸) از فروش جمع‌آوری شد. اتریوم در حال حاضر دومین بلاک‌چین بزرگ از نظر ارزش بازار است. رشد سریع اتریوم باعث انفجار در ICOها شده و میلیون‌ها سرمایه برای پروژه‌های جدید در پلتفرم ایجاد قراردادهای هوشمند اتریوم جذب کرده است.

ویژگی‌های اتریوم

این‌ها مهم‌ترین ویژگی‌های اتریوم هستند:

1. منبع باز بودن و پشتیبانی از قراردادها هوشمند

این‌ها مهم‌ترین مزایای اتریوم هستند و به تمامی افراد اجازه می‌دهند تا ارز دیجیتال مخصوص خود را (مستقل از تیم اتریوم) در این شبکه ایجاد و اجرا کند.

2. متمرکز نبودن

در شبکه‌ی اتریوم، هیچ دخالتی از جانب ارائه‌دهندگان ثالث وجود ندارد. بنابراین کاربران می‌توانند بدون نیاز به واسطه و یا مرجع مرکزی، ارزش مبادله یا ذخیره کنند.

3. حریم خصوصی

برای استفاده از برنامه اتریوم نیازی به وارد کردن اطلاعات شخصی وجود ندارد و کاربرانی که از این شبکه برای مبادلات خود استفاده می‌کنند، ناشناس می‌مانند.

4. امنیت

مانند هر شبکه غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک‌چین، اتریوم نیز غیرقابل هک طراحی شده است. هکرها باید بیشتر گره‌های شبکه را برای سوءاستفاده از شبکه کنترل کنند.

اتر چیست و چه تفاوتی با اتریوم دارد؟

اتر یا ETH ارز دیجیتال بومی شبکه است و به‌عنوان سوخت برای اکوسیستم اتریوم شناخته می‌شود. اتر رمزارزی است که به تراکنش‌های اتریوم کمک می‌کند؛ یعنی برای اجرای برنامه‌های غیرمتمرکز، Dappها و یا قراردادهای هوشمند، باید اتر بخرید.

بگذارید اینطور بگوییم: اتریوم یک پلتفرم فناوری بلاک‌چین است که از طیف گسترده‌ای از برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) از جمله ارزهای دیجیتال پشتیبانی می‌کند و اتر، کریپتوکارنسی بلاک‌چین اتریوم است.

مزایای استفاده از اتر

• احتمال بالای سوددهی به دلیل نوسان قیمت اتر
• دسترسی به طیف گسترده‌ای از برنامه‌های کاربردی در شبکه اتریوم
• پیشگام بودن بلاک‌چین اتریوم در قراردادهای هوشمند و وجود پروژه‌های موفق زیاد
• آینده‌ی بسیار امیدوارکننده به دلیل راه‌اندازی روزانه‌ی ICO‌های جدیدی در شبکه
• حمایت جامعه توسعه‌دهندگان بزرگ و اختصاصی
• مهاجرت به به مدل اثبات سهام (PoS)

معایب استفاده از اتر

• کند شدن شبکه اتریوم (مخصوصا وقتی پای قراردادهای هوشمند یا ICO وسط باشد)
• ریسک از دست رفتن سرمایه به دلیل نوسان بالای قیمت اتر
• تعداد فزاینده‌ی ICO‌های اتریوم (فهرست شدن توکن‌های جدید در صرافی‌ها، ریسک افت ارزش ETH را افزایش می‌دهد)

استخراج اتریوم چیست؟

اتریوم هم درست مثل بیتکوین، یک ارزدیجیتال است که می‌تواند به منظور سرمایه‌گذاری، روش پرداخت و یا ترید مورد استفاده قرار گیرد. استخراج اتریوم (ETH) نیز مانند استخراج بیت‌کوین توسط یک فرایند گروهی سخت‌افزاری انجام می‌شود که به دنبال راه‌حلی برای افزودن یک بلوک جدید به بلاک‌چین هستند. ماینرها در ازای یافتن بلاک جدید، پاداشی در قالب ارز دیجیتال اتریوم دریافت می‌کنند.

نکته: در زمان نگارش مقاله، اتریوم همچنان با مکانیزم اجماع اثبات کار، کار می‌کند؛ اما با ورود اتریوم 2.0، پروتکل باید به Proof-of-Stake تغییر کند.

تفاوت‌ها و شباهت‌های اتریوم و بیت‌کوین

بیت‌کوین و اتر هر دو در دسته‌ی کریپتوکارنسی‌ها قرار می‌گیرند و تشابهات بسیاری دارند؛ اما این رمزارزها با هدف متفاوتی ایجاد شده‌اند و قابلیت‌هایشان بسته به بلاک‌چین و اکوسیستم آن‌ها تعریف می‌شود. بلاک‌چین بیت‌کوین طراحی شده است تا بستری برای مبادلات مالی امن و غیرمتمرکز باشد؛ اما بلاک‌چین اتریوم به منظور فراهم‌سازی پلتفرمی فراگیر و قابل‌برنامه‌ریزی ایجاد شده که توسعه‌ی قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز را ممکن کند.

نکته: قرارداد هوشمند یک قرارداد کدنویسی شده است که برای تسهیل، تأیید یا اجرای مذاکرات یا اجرای یک قرارداد به صورت دیجیتالی طراحی شده است.

این تفاوت زیرساختی و تکنولوژیک، روی هدف و نحوه‌ی عملکرد دو رمزارز هم تاثیر می‌گذارد. بیت‌کوین با این هدف ایجاد شد که یک ارز دیجیتال برای ذخیره ارزش باشد و بدون نیاز به واسطه‌هایی مانند دولت‌ها و بانک‌ها فعالیت کند. اما ارز دیجیتال اتر با هدف تسهیل عملکرد بلاک‌چین اتریوم طراحی شد. درست است که می‌توانید اتر را به چشم یک دارایی دیجیتال ببینید و به این منظور از آن استفاده کنید؛ اما کارکرد اصلی اتر، قدرت‌دهی به شبکه‌ی اتریوم و پرداخت هزینه‌ی قراردادهای هوشمند است. به‌علاوه اتریوم به دلیل قابلیت اسکریپت‌نویسی و ظرفیت مدیریت ایمن هر نوع تراکنش، شرکت‌های زیادی را به خود جذب کرده و به پلتفرمی برای ICOها تبدیل شده است.

نبرد بین اتریوم و تتر

اتر و تتر، در رتبه‌ی دوم و سوم محبوب‌ترین ارزهای دیجیتال قرار دارند. یعنی اگر بیت‌کوین – اولین انتخاب سرمایه‌گذاران – را کنار بگذاریم، اتر و تتر در یک مبارزه سخت برای قرار گرفتن در کانون توجه خواهند بود. اما این دو رمزارز تفاوت‌های بنیادینی دارند و به دلایل کاملا متفاوتی محبوب هستند.

اتر شباهت‌های زیادی به بیت‌کوین دارد و برای سرمایه‌گذارهای خطرپذیر جذاب‌تر است. پیشرفت‌های مداوم و امکانات جانبی بلاک‌چین اتریوم، آن را برای کاربران قابل انطباق و جالب می‌کند. مثلا عرضه اتریوم 2.0 جدیدترین آپدیت اتریوم بود. اتریوم می‌خواهد از مدل اثبات کار ارتقا یافته (PoW) و به مدل اثبات سهام (PoS) حرکت کند و به مسائل پایداری محیطی و نوسانات رسیدگی کند. این موضوع اتر را – مشابه بیت‌کوین – وارد مرحله پذیرش تجاری و سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ می‌کند.

برسیم به تتر! تتر اولین استیبل کوین است و بیشتر مورد پسند سرمایه‌گذاران بلندمدتی است که نمی‌خواهند با نوسانات شدید رمزارزها درگیر باشند. تتر توسط دلار آمریکا پشتیبانی می‌شود و حتی با وجود قیمت پایین، به دلیل ثبات و نوسانات کمتر مورد توجه است.

اتریوم کلاسیک (ETC) چیست؟

اتریوم کلاسیک (ETC) یک پلتفرم ارز دیجیتال توزیع شده منبع‌باز، غیرمتمرکز و مبتنی بر بلاک‌چین است که قراردادهای هوشمند را اجرا می‌کند. Ethereum Classic در سال ۲۰۱۶ در نتیجه هک The DAO (قرارداد هوشمندی که بر روی بلاک‌چین اتریوم کار می‌کند) شکل گرفت. بعد از این هک، بلاک‌چین اصلی به دو قسمت تقسیم شد و بیشتر کاربران تصمیم گرفتند هک را معکوس کنند و وجوه دزدیده شده را بازگردانند. این انشعاب شکاف‌های فلسفی زیادی را در جامعه اتریوم آشکار کرد.

کیف پول‌های اتریوم

دارندگان اتریوم از کیف پول دیجیتال برای ذخیره اتر استفاده می‌کنند. این‌ها بهترین کیف پول‌ها برای نگهداری اتریوم هستند:

• متامسک (MetaMask): برای آسودگی خیال
• تراست ولت (Trust Wallet): برای افرادی که دارایی‌های دیجیتال متنوعی دارند
• مای اتر ولت (MyEtherWallet): برای قراردادهای هوشمند
• اکسیداس (Exodus): برای تازه‌کارها

نکته: برای هر اتری که دارید یک کلید خصوصی دریافت می‌کنید. این کلید برای دسترسی به اتر شما ضروری است.

کاربردهای اتریوم

از آنجایی که بلاکچین اتریوم بستری برای قرارداد‌های هوشمند است، کاربردهای زیادی دارد:

• خرید و فروش ارزهای رمزپایه مانند اتر و سایر ارزهای قابل تعویض
• میزبانی قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps)
• انجام فعالیت‌های مالی غیرمتمرکز
• تبادل توکن‌های غیرقابل‌تعویض
• قدرت نرم‌افزار سازمانی مبتنی بر اتریوم به طور مستقل از زنجیره عمومی اتریوم
• بازی‌های ویدیویی مبتنی بر اتریوم که در آن کاربران می‌توانند ارز دیجیتال واقعی را از انجام بازی کسب کنند.

بیایید نگاهی به برخی از مهم‌ترین کاربردهای اتریوم بیندازیم.

استفاده در بازی

اتریوم در بازی و واقعیت مجازی نیز پیاده‌سازی شده است. Decentraland یک دنیای مجازی است که از بلاک‌چین اتریوم برای ایمن‌سازی موارد موجود در آن جهان استفاده می‌کند. زمین، آواتارها، ابزارهای مختلف، ساختمان‌ها و محیط‌ها همگی از طریق بلاک‌چین برای ایجاد مالکیت، توکن‌سازی می‌شوند.

Axie Infinity بازی دیگری است که از فناوری بلاک‌چین استفاده می‌کند و دارای ارز دیجیتالی به نام SLP است که برای پاداش‌ها و تراکنش‌های درون بازی استفاده می‌شود.

توکن‌های غیر قابل تعویض

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) در سال ۲۰۲۱ محبوبیت پیدا کردند. به طور کلی، توکنیزه شدن به این معنی است که یک دارایی در بلاکچین، به‌عنوان یک دارایی دیجیتالی شناخته شود و در بلاکچین ثبت شود. این امر مالکیت را ایجاد می‌کند؛ زیرا داده‌های رمزگذاری شده، آدرس کیف پول مالک را ذخیره می‌کند. NFT را نیز می‌توان خریدوفروش کرد و تراکنش توسط شبکه تأیید می‌شود و مالکیت منتقل می‌شود.

توسعه DAO

سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (DAO)، سازمان‌هایی هستند که یک روش مشارکتی برای تصمیم‌گیری در سراسر یک شبکه توزیع‌شده دارند. به‌عنوان‌مثال، تصور کنید که یک صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر ایجاد کرده‌اید و از طریق جمع‌آوری سرمایه، پول جمع‌آوری کرده‌اید، اما قصد دارید تصمیم‌گیری غیرمتمرکز و توزیع‌ها به صورت خودکار و شفاف باشد.

یک DAO می‌تواند از قراردادها و برنامه‌های کاربردی هوشمند برای جمع‌آوری آرا و سرمایه‌گذاری بر اساس اکثریت آرای گروه استفاده کند، سپس به طور خودکار بازدهی را توزیع کند. همه افراد موجود در سیستم می‌توانند تراکنش‌ها را ببینند و هیچ دخالت شخص ثالثی در رسیدگی به وجوه وجود نخواهد داشت. نقشی که ارز دیجیتال در آینده ایفا خواهد کرد هنوز مبهم است. با این حال، به نظر می‌رسد اتریوم، نقش مهمی در آینده‌ امور مالی و بسیاری از جنبه‌های زندگی مدرن ما داشته باشد.

فراز و نشیب‌های اتریوم طی سال‌ها

اولین افزایش قیمت چشمگیر در تاریخچه قیمت اتریوم، اوایل سال 2021 رخ داد. این تغییر قیمت، دلایل مختلفی داشت و در کل می‌شود گفت که افزایش قیمت اتریوم ناشی از تحولات فناوری بود که باعث هیجان زیادی در بین معامله‌گران شد. به‌عنوان‌مثال، اتریوم اولین بار زمانی در اخبار مطرح شد که یک اثر هنری دیجیتال به‌عنوان گران‌ترین NFT جهان با بیش از ۳۸۰۰۰ ETH فروخته شد. البته این افزایش قیمت در سال 2021، تقریبا در همه‌ی رمزارزها (مثل بیت‌کوین) مشاهده شد.

بعد از این دوره، شاهد کاهش شدید قیمت اتریوم بودیم. اصلی‌ترین دلایل کاهش قیمت اتریوم که از اواخر 2021 شروع شد:

• به‌روزرسانی موسوم به «برلین» در آوریل ۲۰۲۱ در شبکه اتریوم که در نهایت منجر به ادغام اتریوم در سال ۲۰۲۲ و کاهش قیمت گس اتریوم و یا کاهش هزینه تراکنش‌ها شد.
• سقوط FTX در اواخر سال ۲۰۲۲ که تغییرات زیادی را برای این ارز دیجیتال ایجاد کرد.

کلام پایانی

این هم از معرفی اتریوم و اتر. اگر به دنبال سرمایه‌گذاری بر روی ارزهای دیجیتال هستید، می‌توانید به اتریوم هم به چشم یک سرمایه‌گذاری بلندمدت نگاه کنید. این کوین یکی از باارزش‌ترین کوین‌های فعلی است و هنوز چند سالی پتانسیل رشد دارد. ممکن است اتر در کوتاه‌مدت ارزش خود را از دست بدهد، اما فرایند انتقال اتریوم به پروتکل اثبات سهام (که کاربران را قادر می‌سازد تا تراکنش‌ها را اعتبارسنجی کرده و بر اساس دارایی‌های اتر خود، اتریوم جدید را برش دهند)، ارتقایی مهم برای پلتفرم اتریوم است و شانس افزایش قیمت اتر را بیشتر می‌کند.