کاردانو چیست؟ راهنمای کامل ارز دیجیتال کاردانو (ADA) و بلاک‌چین آن

تیم محتوایی پی‌پینگ در ارز دیجیتال ۱۴۰۲/۰۶/۱۹

اگر حتی برای مدتی در فضای ارزهای دیجیتال فعال بوده باشید، به احتمال زیاد نام «کاردانو» را شنیده‌اید. کاردانو یک بلاک‌چین بر مبنای اثبات سهام است که ارز دیجیتال بومی خود (ADA) را ارائه می‌کند. اما کاردانو چه تفاوتی با سایر بلاک‌چین‌ها و ارزهای دیجیتال دارد و چه چیزی آن را منحصربه‌فرد می‌کند؟

بلاک‌چین کاردانو چیست؟

کاردانو یک بلاک‌چین منبع‌باز و غیرمتمرکز است که توسط چارلز هاسکینسون و جرمی وود، بنیان‌گذاران اتریوم، در سال 2017 لانچ شد و محبوبیت زیادی به دست آورد. این نام به منظور ادای احترام به دانشمند ایتالیایی، جرولامو کاردانو (Gerolamo Cardano)، انتخاب شده است که به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین ریاضی‌دانان عصر رنسانس شناخته می‌شود.

کاردانو که فضایی برای تبادلات مالی غیرمتمرکز (بدون دخالت واسطه‌هایی مانند بانک‌ها) فراهم می‌کند، برای جلوگیری از باگ‌ها و هک‌ها، پروتکل‌های مختلفی را آزمایش کرده و یک بلاک‌چین پیشرفته توسعه داد. به همین دلیل کاردانو یکی از معدود کوین‌هایی است که مورد توجه افراد آکادمیک قرار گرفته است.

نکته: بلاک‌چین منبع‌باز، با کدهای عمومی ایجاد می‌شود که هر کسی می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد. منظور از غیرمتمرکز بودن هم این است که هیچ نهادی اکوسیستم شبکه را کنترل نمی‌کند و بلاک‌چین توسط کاربران اداره می‌‎شود. مقیاس‌پذیری، پایداری، قابلیت همکاری، عدم تمرکز، شفافیت و کارایی اکوسیستم، برخی از مهم‌ترین اصول توسعه کاردانو هستند.

مکانیسم اجماع کاردانو چیست؟

کاردانو از مکانیزم اثبات سهام Ouroborus Praos برای دستیابی به اجماع و اعتبار بخشیدن به معاملات استفاده می‌کند. این مدل یک جایگزین بسیار کارآمد برای مدل اثبات کار بیت‌کوین و اتریوم است. بلاک‌چین کاردانو با استفاده از مکانیسم PoS می‌تواند تا حدود ۵۰۰ تراکنش در ثانیه را (بدون نیاز به سیستم محاسباتی پیچیده) پردازش کند؛ در صورتی که بیت‌کوین یا اتریوم در مدت زمان مشابه به ترتیب فقط ۷ و ۲۵ تراکنش را پردازش می‌کنند. به‌علاوه توسعه‌دهندگان کاردانو همچنان در تلاش‌اند تا در به‌روزرسانی‌های آینده، این مقدار را افزایش دهند.

ارز دیجیتال کاردانو چیست؟

ADA کوین بومی بلاک‌چین کاردانو است که برای پرداخت هزینه تراکنش و پشتیبانی از مدل اجماع اکوسیستم استفاده می‌شود. دارندگان ADA می‌توانند توکن‌های خود در شبکه قرار داده، در فرایند اعتبارسنجی مشارکت کرده و جایزه کسب کنند.

نام ارز دیجیتال ADA هم از نام آدا لاولیس (Ada Lovelace)، ریاضی‌دان بریتانیایی گرفته شده است که یکی از تأثیرگذارترین ریاضی‌دانان دنیا و از اولین برنامه‌نویسان کامپیوتر در جهان به حساب می‌آید. کوچک‌ترین واحد ADA هم یک Lovelace نام دارد.

کاردانو چگونه کار می‌کند؟

Cardano به‌عنوان یک بلاک‌چین “نسل سوم” در نظر گرفته می‌شود. ADA در اصل برای حل مسائل مقیاس‌پذیری طراحی شده که معمولاً با هر دو نسل اول (بیت‌کوین) و دوم (اتریوم) مرتبط هستند.

بلاک‌چین کاردانو زمانی ساخته شد که بلاک‌چین‌های نسل قبلی به دلیل محدودیت‌های طراحی، با مشکلاتی مانند هزینه‌های تراکنش بالا و TPS پایین (معاملات در ثانیه) مواجه بودند. در واقع کاردانو از صفر ساخته شد تا یک اکوسیستم کاملا غیرمتمرکز، کم‌هزینه و با TPS بالا ارائه کند.

کاردانو همواره به دنبال بهبود سرعت و افزایش قابلیت کلی شبکه است. پروتکل اجماع اثبات سهام (PoS) کاردانو با نام Ouroboros هم در خط مقدم قرار دارد. این پروتکل کارآمد، هزینه انرژی شبکه را – بدون ریسک امنیتی – تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

راه‌حل آینده لایه دو برای پروژه Cardano به‌عنوان Hydra شناخته می‌شود که از نظر تئوریک، مقیاس‌پذیری بی‌نهایت را ممکن کرده و امکان افزایش توان عملیاتی را با پیوستن هر گره جدید به شبکه فراهم می‌کند. کاردانو همچنین ویژگی منحصربه‌فرد دیگری به نام Hard Fork Combinator هم دارد. اساساً، این نوآوری به شبکه اجازه می‌دهد بدون وقفه در بلاک‌چین، هارد فورک شود. این مورد با آپدیت فاز اخیر مورد آزمایش قرار گرفته است و بی‌عیب‌ونقص کار می‌کند.

مزایای کاردانو

1. تکنولوژی پیشرفته: چند لایه بودن، اصلی‌ترین مزیت کاردانو است. این بلاک‌چین با اجرای یک لایه تسویه و یک لایه محاسباتی، مقیاس‌پذیری نامحدود و تراکنش‌های سریع را تضمین می‌کند. به‌روزرسانی‌های سیستم هم هیچ اختلالی در پرداخت‌ها و تراکنش‌ها ایجاد نخواهند کرد.
2. امنیت: پروتکل اثبات سهام کاردانو، امنیت بالایی دارد و این موضوع در زمان افزایش حملات سایبری به فضای کریپتوکارنسی، اهمیت بالایی پیدا می‌کند.
3. قرارداد هوشمند: بلاک‌چین کاردانو پس از هارد فورک آلونزا در ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۱، قراردادهای هوشمند را هم عرضه کرد.
4. برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps): پس از راه‌اندازی قراردادهای هوشمند، امکان ارائه DAppها در کاردانو هم ممکن شد و بیش از 1000 پروژه DApp در کاردانو در حال توسعه هستند. برنامه‌های غیرمتمرکز درست مانند برنامه‌های کامپیوتری معمولی هستند؛ اما معمولاً منبع‌باز و غیرمتمرکز ساخته می‌شوند و به کاربران اجازه می‌دهند تا با شبکه بلاک‌چین تعامل داشته باشند.

معایب کاردانو

اگرچه کاردانو همین حالا هم یک الگوریتم منحصربه‌فرد را پیاده‌سازی کرده است، اما برخی از منتقدان ادعا می‌کنند که مفروضات کاردانو مبنی بر اینکه دفترکل در هر زمان معینی هماهنگ می‌شود، برای یک بلاک‌چین جهانی غیرواقعی و غیرممکن است. به‌علاوه بسیاری می‌گویند که حملات دوگانه یا ۵۱٪ هنوز در بلاک‌چین کاردانو امکان‌پذیر هستند.

تفاوت کاردانو و اتریوم چیست؟

اتریوم و ارز دیجیتال کاردانو در طراحی و استفاده مشابه هستند. و جالب است بدانید که بنیان‌گذار کاردانو، چارلز هاسکینسون، یکی از توسعه‌دهندگان اصلی اتریوم هم بوده است. این‌ها اصلی‌ترین تفاوت‌های اتریوم و کاردانو هستند:

1. محبوبیت: اتریوم کاربران بسیار بیشتری دارد. ETH حدود 1 میلیون تراکنش روزانه دارد و تعداد تراکنش‌های روزانه‌ی Cardano حدود 100/000 است.
2. کارمزد: کارمزد اتریوم بالاتر است. هر چند این موضوع برای کسانی که رمزارزها را به قصد سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌خرند اهمیتی ندارد، اما افرادی که از این کوین‌ها به منظور مبادلات مالی و قراردادهای هوشمند استفاده می‌کنند، باید به نرخ کارمزد هم توجه داشته باشند.
3. عرضه کلی: ارز دیجیتال کاردانو (ADA) با سقف عرضه 45 میلیارد کوین ارائه شده است، اما اتریوم محدودیت عرضه ندارد.
4. مقیاس‌پذیری: بلاک‌چین کاردانو مقیاس‌پذیرتر است و حجم تراکنش‌های بالاتری را پشتیبانی می‌کند. یعنی برخلاف کاردانو، اگر سرمایه‌گذاران بیشتری وارد دنیای ارزهای دیجیتال شوند، شبکه اتریوم دچار کندی سرعت می‌شود و حتی ممکن است از کار بیفتد.

فراز و نشیب‌های قیمت کاردانو

کاردانو در سال 2017 شروع به کار کرده و کوین آن با قیمت 0.02 دلار مبادله می‌شد. این ارز دیجیتال به دلیل افزایش ارزش بالا (market cap)، همان ابتدا با افزایش قیمت مواجه شده و یک جهش سریع قیمتی را تجربه کرد. قیمت این کوین در ژانویه 2018 با 4000٪ رشد به 1.21 دلار رسید. البته افزایش قیمت پایدار نبود و کاردانو در نهایت به دلیل عرضه گسترده‌تر، سریعا ارزش خود را از دست داد. سال 2019 و 2020 هم سال خوشایندی برای کاردانو نبود.

بزرگ‌ترین جهش قیمتی و در نهایت پیک قیمت ارز دیجیتال کاردانو در 2 سپتامبر 2021 و پیش از هارد فورک آلونزو (معرفی قراردادهای هوشمند در بلاک‌چین کاردانو) اتفاق افتاد. البته تقریبا تمامی ارزهای دیجیتال در این بازه زمانی چنین افزایش قیمتی را تجربه کردند که تحت تاثیر بازار گاوی ایجاد شده برای بیت‌کوین بود. اما کاردانو نتوانست در رالی کریپتو در نوامبر 2021 موفقیت‌آمیز عمل کرده و مثل بیت‌کوین و اتر رشد کند.

ADA سال 2022 را با قیمت ۱.۳۶ دلار آغاز کرد و در ۱۸ ژانویه به ۱.۶۳ دلار رسید. سپس در ۲۴ فوریه به قیمت ۰.۷۵۲۸ دلار کاهش یافت؛ زیرا سرمایه‌گذاران دارایی‌های خود را در آغاز درگیری روسیه و اوکراین فروختند. قیمت ارز کاردانو در اواخر مارس به سطح ۱.۲۴ دلار رسید، اما ADA نتوانست روند صعودی را حفظ کند و در ۱۲ مه ۲۰۲۲ به پایین‌ترین سطح قیمتی خود سقوط کرد. این کاهش قیمت به صورت عمومی بازارهای رمزارزها رخ داد و در واکنش به کاهش ارزش استیبل‌کوین UST و سقوط ارز دیجیتال LUNA بود. در همین زمان بود که دلار آمریکا در برابر سبدی از سایر ارزها به بالاترین نرخ خود در ۲۰ سال اخیر صعود کرد.

در سپتامبر، زمانی که سرمایه‌گذاران اجرای Vasil را پیش‌بینی می‌کردند، قیمت در ابتدا بهبود یافت، و ADA در به ۰.۵۲۳۵ دلار رسید. اما قیمت ADA در ۲۱ اکتبر به ۰.۳۳۱  دلار کاهش یافت و در ۵ نوامبر به بالاترین سطح ۰.۴۳۶۲ دلار رسید.

به دنبال سقوط صرافی FTX، بازار دوباره سقوط کرد و قیمت ADA را در ۲۱ نوامبر به ۰.۲۹۷۳ دلار رساند. این توکن همچنان به افت خود ادامه داده و سال 2022 را با ۰.۲۴۶۵ دلار (= 80٪ زیان سالانه) بست. از آن زمان به بعد، بازار شاهد افزایش قیمت ADA بود. تا این که با سقوط بانک سیلورگیت، قیمت ارز دیجیتال تا حدودی سقوط کرد. از آن زمان، کاردانو در مجموع، رو به رشد است.

بهترین کیف پول کاردانو

چون رمزارز کاردانو شناخته شده و نسبتا محبوب است، بسیاری از کیف پول‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری آن را پشتیبانی می‌کنند. پس گزینه‌های زیادی برای انتخاب وجود دارد که بر اساس نیازمندی‌های خاص شما محدود می‌شوند.

مثلا کیف پول Yoroi یک کیف پول نرم‌افزاری رایگان، امن و سریع برای ارز کاردانو است که هم با دسکتاپ و هم با موبایل سازگاری دارد.

کیف پول رمزنگاری Exodus هم یک کیف پول دیجیتالی است که به کاربران اجازه می‌دهد بیش از ۲۹۱ ارز رمزنگاری شده را نگهداری کنند و برای ADA مناسب است.

کلام پایانی: آیا کاردانو سرمایه‌گذاری خوبی است؟

کاردانو را یک پروژه نوآورانه و منحصربه‌فرد می‌بینیم که با هدف ارائه زیرساخت بلاک‌چینی قدرتمند روی کار آمده است. پروژه نسل سوم بلاک‌چین، یک پروژه جاه‌طلبانه است که مفاهیم پیشرفته تکنولوژیک و محاسبانی را ترکیب می‌کند، به همین دلیل آینده‌ی درخشانی دارد.

البته درست است که کاردانو – مثل بسیاری از ارزهای دیجیتال – دچار نوسان و افت قیمت شده است؛ اما برای افرادی که به دنبال فعالیت در بازارهای جدید هستند و به نسل جدید خدمات مالی (امور مالی غیرمتمرکز) علاقه دارند، جذاب است. در کل بهتر است رمزارز کاردانو را به چشم یک سرمایه‌گذاری بلندمدت ببینید.